*Erisa Kryeziu | Citizens Channel
Mijëra qytetarë përdorin çdo ditë transportin publik në Tiranë. Lëvizja e përditshme është një sfidë mes pritjeve të gjata në stacion për shkak të orareve që nuk respektohen, kaosit që vjen nga mungesa e informacionit dhe mungesës së kushteve bazike.
Situata mbeti e njëjtë edhe pas vitit 2017, kur qytetarët u detyruan të paguajnë 10 lekë më shumë për biletën. Në këtë kohë Bashkia e Tiranës premtoi një transformim rrënjësor të rrjetit të transportit publik, vendosi 10 kushte për kompanitë dhe ngriti mekanizma raportimi nga qytetarët dhe “kërcënoi” kompanitë me heqje të licencave.
Një vëzhgim 3 javor i Citizens Channel në linjat kryesore të transportit publik në Tiranë tregon se shumë pak ka ndryshuar. Qytetarët thuajse njëzëri tregojnë se ankesat për kushtet janë të njëjtat, por shumë pak kanë informacion mbi ku t’i adresojnë këto ankesa.
“Është e vetmja mënyrë se si qytetarët të na ndihmojnë që të disiplinojmë e të bëjmë zap të gjitha linjat e autobusëve në Tiranë”, deklaronte Veliaj në shkurt 2017, kohë kur u vendos në dispozicion numri falas 0800 0888, për monitorimin e 10 kushteve vendosur operatorëve të transportit urban nga vetë qytetarët.
Nga vëzhgimi në terren rezulton se ky numër afishohet vetëm në deklaratat e zyrtarëve të bashkisë, pasi nuk gjendet në brendësi të autobusëve. Në katër linjat e vëzhguara u konstatuan katër numra të ndryshëm për ankesa, që menaxhohen nga vetë kompanitë që operojnë shërbimin.
Linja Kombinat – Kinostudio
Kompania Shega Trans ka afishuar në brendësi të autobusëve një numër celular, krah një tabele që i kërkon qytetarëve të denoncojnë abuzimet e punonjësve në autobus. Citizens Channel kontaktoi me këtë numër, duke mësuar se është një funksion i brendshëm i kompanisë, dhe nuk ka lidhje me numrin 0800 0888 nga Bashkia e Tiranës që mungon në këta autobusë.
Tirana e Re – “Numri që ju kërkoni nuk ekziston”
“Është e mbingarkuar. Duhet të presësh tre autobuza që të hipësh. Vetëm me Tiranën e Re ndodh kjo”, tregon një zonjë që përdor çdo mëngjes autobusin për të shkuar në punë.
Për t’iu përgjigjur ankesave, linja e Tiranës së Re ka të afishuar një tjetër numër 0800 3399. Citizens Channel provoi të kontaktonte me të, duke konstatuar se numri nuk ekziston apo është jashtë shërbimit.
Kashar – Yzberisht – Qendër
“Udhëzojmë të gjithë udhëtarët në rast pakënaqësie, pyetje, kërkese apo informacioni të nevojshëm rreth linjave apo Shoqërisë Gerard – A sh.p.k. të telefonojnë në numrin 067 2010050”, shkruhet në njoftimin e afishuar në brendësi të autobusëve të linjës Kashar- Yzberisht – Qendër.
Nga komunikimi mësuam se numri i përket vetë shoqërisë që menaxhon këtë linjë e cila ndjek raportimet dhe nuk ka informacion nëse ka apo jo një detyrim për të afishuar numrin falas të vënë në dispozicion nga bashkia për raportimet e qytetarëve. Vëzhgimi në terren tregon se ky numër nuk gjendet as në këta autobusë.
Linja e Unazës
Edhe në linjën e Unazës, një ndër më të frekuentuarat në qytet, gjendet i afishuar një numër privat dhe adresa e postës elektronike të kompanisë FERLUT SH.A, e cila administron këtë shërbim, por vihet re mungesa e numrit 0800 0888.
Si funksionon mekanizmi i raportimit?
Agjencia e Mbrojtjes së Konsumatorit (AMK) e Bashkisë së Tiranës është institucioni përgjegjës për monitorimin e cilësisë së transportit urban, që ka edhe të drejtën të gjobisë kompanitë për shkelje. Vetë numri i AMK nuk gjendet i afishuar në autobusë dhe gjasat që kompanitë t’i vetë ofrojnë institucionit gjobitës ankesat që marrin, janë të vogla.
Citizens Channel mësoi përmes një kërkese për informacion se AMK nuk ka informacion as për ankesat që vijnë në numrin e Bashkisë 0800 0888. “Numri i ankesave për transportin publik, dërguar nga qytetarët e Tiranës në numrin 0800 0888, nuk disponohet nga Agjencia e Mbrojtjes së Konsumatorit, pasi ky numër nuk menaxhohet nga ne si institucion”, thuhet në përgjigjen e AMK.
Megjithatë, AMK sqaron se në katër muajt e fundit (Janar – Prill 2019) janë marrë 127 ankesa përmes aplikacionit “Tirana Ime”, faqes së Facebook, adresës së e-mailit dhe numrit të telefonit.
AMK sqaron më tej se për këtë periudhë janë vendosur 179 gjoba ndaj kompanive të transportit urban me një vlerë financiare prej 746.000 lekësh.
Një kërkim në faqen zyrtare të Bashkisë Tiranë tregon se numri 0800 0888 nuk është i dedikuar për transportin publik. Ai është vënë në dispozicion nga institucion për pyetje mbi të gjitha çështjet që lidhen me qytetin, çka mund ta bëjë të vështirë adresimin e problemeve specifike të transportit publik.
16 linja… një stacion
Në dy vendqëndrimet e autobusëve të vendosur në unazën e vogël të Tiranës, , kalojnë 14 linja autobusësh nga 15 të tilla që operojnë në qytetin e Tiranës. Autobusët duhet t’i ndajnë dy vendqëndrimet edhe me linja ndërqytetëse.
Sipas Vendimit të Këshillit Bashkiak, mos respektimi i vendqëndrimit ndëshkohet me 5.000 lekë për çdo konstatim, por mungesa e hapësirës bën që në orët e pikut dhjetëra autobusë të çdo ditë të ndalojnë jashtë stacioneve.
Ajo që vihet re është se në stacionet më të ngarkuara në Tiranë, hapësira për qëndrimin e autobusëve është shënjuar me sinjalistikë horizontale duke ndërprerë një nga korsitë e automjeteve. Mungesa e një xhepi të dedikuar për autobusët në një nga rrugët më të frekuentuara në Tiranë dhe qëndrimi i numrit të lartë të autobusëve përtej hapësirës së vijëzuar krijon probleme të shumta me trafikun.
Edhe vetë shoferët e autobusëve ankohen se vonesat vijnë për shkak të trafikut të krijuar: “Një rrotullim i plotë i autobusit të Tiranës së Re shkon 45 minuta. Varet nga trafiku. Lëviz një minutë, një minutë vonohet autobusi i parë, vonohemi edhe ne pas…” shprehet një nga shoferët e linjës së Tiranës së Re.
Lexo edhe:
Pas vitesh premtime, askush nuk di t’i përgjigjet pyetjes “Kur do vijë autobusi?”
Cilat janë linjat më problematike në Tiranë?
Prej vitit 2016 Bashkia e Tiranës ka lidhur kontrata të reja me operatorët e transportit publik, duke përfshirë një sistem me 300 pikë, që zbriten në bazë të shkeljeve që shoqërohen me gjoba. Citizens Channel ka siguruar numrin e pikëve që iu janë zbritur operatorëve për vitin 2018, ku vihet re se linja “Ish Kombinati i Autotraktorëve – Qendër” është ajo që ka më shumë shkelje me 110 pikë të zbritura ndërsa linjat më “korrekte” me vetëm 10 pikë zbritje janë ato të Saukut, Maternitetit të Ri dhe Porcelanit.
