Komisioni Evropian publikoi raportin për vendet e Ballkanit Perëndimor të cilat synojnë futjen në Bashkimin Evropian. Pikat kryesore të përcaktimit të zhvillimit të shtetit shqiptar drejt Bashkimit Evropian janë: sfera politike, administrata publike, sistemi gjyqësor, lufta kundër korrupsionit, lufta kundër krimit të organizuar, të drejtat e njeriut, e drejta e shprehjes, ekonomia, marrëdhëniet e mira me fqinjët dhe bashkëpunimi rajonal, aftësia për të përmbushur detyrimet e pjesëmarrjes në BE dhe emigracioni.
Këto ishin çështjet kryesore në të cilat raporti për Shqipërinë ishte bazuar. Një nënçështje shumë e rëndësishme është dhe “prokurimet publike” të cilat hyjnë tek zhvillimi ekonomik i Shqipërisë. Prokurimet publike janë kontratat që lidhen nëpërmjet institucioneve të shtetit shqiptar dhe operatorëve ekonomikë. Përgjithësisht këto kontrata janë në formën e tenderave, koncensioneve / PPP apo ankandeve.
Ligji shqiptar, por edhe udhëzimet e vazhdueshme nga Bashkimi Evropian dhe Agjencia e Prokurimit Publik e inkurajojnë shtetin shqiptar që këto kontrata të lidhen në mënyrë transparente dhe të eleminohet mungesa e konkurrencës së lirë në treg.
Raporti i Komisionit Evropian për vitin 2019 njeh progres në këtë fushë, por thekson se nevojiten përpjekje të mëtejshme për të parandaluar korrupsionin në sektorin e prokurimeve publike.
Në raport thuhet se gjatë vitit të ardhshëm, Shqipëria duhet:
-Të sigurojë shtrirje të mëtejshme me direktivat e vitit 2014 mbi prokurimin publik të BE-së, duke përfshirë edhe atë në sferën e shërbimeve dhe koncesioneve, si dhe me Direktivat e Prokurimit të Mbrojtjes së BE-së.
– Të sigurojë kapacitete adekuate administrative në autoritetet kontraktuese dhe institucionin e auditit të lartë.
– Të miratojë një strategji të prokurimit publik në përputhje me strategjinë e menaxhimit të financave publike të përgjithshme.
Më tej në raport theksohet se ligji në fuqi në Shqipëri për prokurimet publike është në një linjë me direktivat e Bashkimit Evropian, si dhe thekson rolin e Agjencisë së Prokurimit publik si institucion monitorues në procesin e prokurimit dhe thekson se ka më shumë nevojë për përmirësim në : suport të mëtejshëm të autoriteteve kontraktuese, forcimi i sistemit “e – procurement”, monitorimi i implementimit të kontratave dhe analiza të trendeve të tregut në prokurimet publike.
Rreth dy javë më parë Agjencia e Prokurimit Publik (APP) raportoi pranë Komisionit Parlamentar të Ekonomisë se 39% e ankesave të bëra tek Komisioni i Prokurimit Publik pranë APP janë konsideruar të sakta nga ky komision. Në këto raste komisioni i ka kthyer pas vendimet e marra nga autoritetet kontraktuese.
Një shkrim investigativ i BIRN nxjerr në pah se gjatë viteve të fundit, një numër shumë i lartë kontratash të lidhura konsiderohen “sekret shtetëror ” duke e bërë shumë të vështirë gati të pamundur marrjen e informacionit të detajuar dhe transparencën në lidhje me këtë proces.
“Të dhënat e siguruara nga BIRN nëpërmjet ligjit për të drejtë informimi tregojnë se klasifikimi i prokurimeve publike si sekret shtetëror ka njohur një rritje eksponenciale që nga ardhja në pushtet e kryeministrit socialist Edi Rama. Nga viti 2014 deri në vitin 2018, qindra kontrata publike, duke filluar nga teknologjia informacionit, mirëmbajtja e ndërtesave publike e deri tek shërbimeve qeveritare janë klasifikuar si sekret”, thuhet në shkrimin e BIRN.
Citizens Channel f.s
