Foto: Pemë të prera në zonën e njohur si “Fusha e Pusit”, 2 orë e gjysëm larg fshatit Shkozë të Pukës
Prerja e pyjeve në zonën e Pukës po sjell shkatërrimin e natyrës dhe rrezikun e zhdukjes së kafshëve të egra. Abuzuesit shfrytëzojnë hapësirat në ligjin e Moratoriumit për të shpyllëzuar zonën, përballë institucioneve që nuk kanë kapacitetet njerëzore dhe burimet financiare për të siguruar kontrollin e pyjeve.
Autor: Aleksandër Marku | Citizens Channel
Prerja pa kriter e pyjeve në Rrethin e Pukës ka sjellë pasojat negative për jo vetëm për mjedisin por edhe për sigurinë e jetës së banorëve. Rreth një vit më parë, 8 familje humbën shtëpitë e tyre për shkak të rrëshqitjes masive të dherave në fshatin Dardhë të Fushë-Arrëzit. Ndryshe nga sa u raportia në media, banorët e zonës shprehen se rrëshqitja e tokës ka ndodhur si pasojë e prerjes së pyjeve.
Një tjetër pasojë e prerjes së pyjeve është rreziku i zhdukjes së kafshëve të egra si derri i egër, ariu i murrmë, kaprollit, dhisë së egër, dhelprës, ujkut. Banorët e fshatit Shkozë Preng Pjetri dhe Ndue Mhilli tregojnë për Citizens Channel se numri i kafshëve të egra nga ka rënë 10 herë krahasuar me vitet 90′.
Puka është një ndër qytetet me sipërfaqen më të madhe pyjore në Shqipëri. Sipërfaqja e përgjithshme e maleve të Pukës është 45775-hektarë, e gjitha kjo në mëshirën e fatit pasi masat e marra përgjatë këtyre 28-viteve kanë qenë të pakta.
Foto: Pemë të prera në pyjet rreth fshatit Shkozë të Pukës
Sipas projekt studimit për vjeljen e materialit drusor dhe prodhimeve të dyta pyjore për vitin 2018 nga Bashkia Pukë, seksioni i pyjeve dhe kullotave ngre shqetësimin tek mungesa e burimeve financiare. Ndërsa për këtë vit buxheti për seksionin e pyjeve kap shifrën e 105-milionë lekëve të vjetra.
Një pjesë e pyjeve rrezikon të digjet si rezultat i mungesës së rrugëve apo edhe amortizimi i rrugëve në mal, çka e bën të vështirë kalimin e zjarrfikëses nëpër zonat që janë të përfshira nga zjarri.
Mbrojtja e pyjeve bëhet nga sektori i pyjeve dhe kullotave në bashkëpunim me inspektoratin pyjor. Aktualisht pranë sektorit të pyjeve dhe kullotave janë të punësuar: 1-inspektor kadastre, 4-
inxhinierë përgjegjës për njësitë administrative të bashkisë, 11 janë specialistë të ndarë nëpër zona dhe 1-përgjegjës për këtë sektor.
Gjin Filipaj përgjegjës i Sektorit të Mbrojtjes të pyjeve dhe kullotave deklaron për Citizens Channel se janë hartuar një sërë plane masash për mbrojtjen e pyjeve nga prerjet e paligjshme dhe parandalimin e zjarreve.
“Përmes një bashkëpunimi me Komisariatin e Policisë Pukë dhe Inspektoratin Shtetëror të pyjeve në 6 muajt e parë të 2019-ës janë denoncuar 7-raste për prerje të paligjshme, si edhe janë parandaluar 11-raste zjarresh”, shprehet Filipaj.
“Moratoriumi përballë prerjes së paligjshme të pyjeve”
Ligji i moratoriumit ka si qëllim të reduktojë ndërhyrjet mbi fondin pyjor të degraduar si pasojë e mbi shfrytëzimit dhe dëmtimeve të tjera me synim përmirësimin e gjendjes
së pyjeve.
Afati i moratoriumit sipas ligjit në fuqi në vitin 2016-të u parashikua të zgjasë 10-vite. Me gjithë masat e marra në zonën e Pukës prerja e pyjeve në mënyrë të paligjshme mbetet një problem i vazhdueshëm.
Ded Lleshi, inxhinier i pyjeve, tregon se zonat më problematike janë ajo Munellës dhe zona e Sukzezës pasi zjarret dhe prerjet e bëra nga subjekte ilegale do të sjellin një dëm të madh me kalimin e
viteve.
“Problemi qëndron tek moratoriumi sepse në njërën anë ligji e ndalon prerjen e pyjeve, në anën tjetër ai e lejon prerjen e pyjeve për plotësimin e nevojave të banorëve të bashkive për dru zjarri, çka jep mundësinë që ushtrojnë lejen për të shfrytëzuar zonat pyjore të presin më shumë nga sa u është caktuar” thotë për Citizens Channel inxhinieri i pyjeve Ded Lleshi.
Specialisti Lleshi liston disa nga pasojat që mund të sjellë në të ardhmen prerja pa kriter e pyjeve:
- shtim të sëmundjet të banorët e kësaj zone.
- tokat bujqësore do jenë burime vatrash infeksioni.
- ndotja do jetë në një nivel alarmues, një pjesë e kafshëve të egra do zhduken.
Pasojat e këtyre veprimeve do të ndihen pas 15 apo 20-viteve, ndaj për zvogëlimin e efekteve negative që do shihen në të ardhmen mbjellja e bredhave, pishave, lisave, aheve do ishte një zgjedhje e duhur përfundon Lleshi.
Foto: Pemë të prera në zonën e Pukës
Ligji i moratoriumit ka ndaluar prerjen e pyjeve, megjithatë abuzuesit përfitojnë nga hapësirat ligjore duke vazhduar shpyllëzimin pa kriter të pyjeve, përballë institucioneve dhe organizmave mbikëqyrës që janë të pafuqishme për shkak të mungesave në burime dhe në staf.
*Redaktor – Lorin Kadiu | Citizens Channel
**Ky artikull u realizua në vazdhimësi të ciklit të trajnimeve “Mjetet dhe Teknikat e Raportimit Lokal”, organizuar nga Citizens Channel.
