“Marr guximin” titullohet vepra e cila do të vendoset në skenë nga aktori Mehdi Malka. Monodrama do të çelë siparin sot në orën 20:30, në sallën e Teatrit Kombëtar, hapësirë e cila është ri-marrë në dorë nga qytetarët dhe aktivistët e Aleancës për Mbrojtjen e Teatrit.
Aktiviteti i sotëm shënon rihapjen e Teatrit Kombëtar një vit pasi qeveria vendosi mbylljen e tij në vijim të planit të shumë debatuar për shembjen e godinës dhe tjetërsimin e truallit përreth në kulla shumëkatëshe dhe një teatër të ri.
Çfarë po ndodh aktualisht me çështjen e Teatrit Kombëtar?
Teatri Kombëtar u gjend i rrethuar ditën e mërkurë nga forca të shumta policore që u ndeshën me rezistencën e qytetarëve dhe artistëve të cilët prej një viti e gjysmë kundërshtojnë planet e qeverisë. Ditët pas sprapsjes së aksionit policor nuk i ngjajnë aspak fundjavave të verës kur çdo gjë duket se ndalon.
Sekretari i Përgjithshëm i OSBE iu përgjigj dje Aleancës për Mbrojtjen e Teatrit me një koment ku bëhen të ditura qëndrimet e institucionit: “Marrë në shqyrtim zhvillimin e djeshëm ku Presidenti i Republikës dërgoi një kërkesë Gjykatës Kushtetuese lidhur me ligjin special mbi ndërtimin e godinës së re të Teatrit Kombëtar, të gjitha palët e përfshira duhet të presin për vendimin e Gjykatës Kushtetuese përpara se të ndërmarrin hapa të mëtejshëm”.
Ky reagim është pritur në mënyre pozitive nga mbështetësit e Aleancës për Mbrojtjen e Teatrit (AMT). “Të presësh vendimin e Gjykatës, si u shpreh ai, është mesazh që nuk duhet prishur Teatri derisa të shprehet Gjykata Kushtetuese” u shpreh për Citizens Channel Andi Tepelena, aktivist i AMT
“Ashtu siç kemi thënë prej kohësh, pa një shqyrtim normal në Gjykatën Kushtetuese çdo veprim ndaj godinës është i jashtëligjshëm dhe kriminal“, u artikulua Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit menjëherë pas deklaratës publike të Sekretarit të Përgjithshëm, Thomas Greminger, duke e mirëpritur qëndrimin e tij. Një një postim në rrjetet sociale ata falenderuan përfaqësuesin e OSBE-së, dhe kërkuan që institucionet lokale ta dëgjojnë qartë mesazhin e tij.
Këshilli Studentor i Fakultetit të Arkitekturës dhe Urbanistikës (FAU) i vlerësoi si të pakuptimta arsyet e paraqitura nga Bashkia e Tiranës për shembjen e objektit kulturor. Këshilli paraqiti një listë argumentesh teknike që lidhen me urbanizimin e zonës, vjetërsinë e godinës, vlerat arkitektonike dhe faktin se Teatri nuk mund të trajtohet si pronë e bashkisë.
Reagimi i plotë i Këshillit të FAU:
Unioni Shqiptar i Arkitektëve dhe Urbanistëve (AUA) ka publikuar një reagim ku e cilëson vendimin për prishjen e ndërtesës së Teatrit Kombëtar si një “ndërhyrje urbanistike mizore e përligjur djallëzisht nga papërgjegjësia historike ndaj qytetit”.
“Në vend që të fillojmë qytetin nga e para sa herë i teket dikujt do të ishte më e shëndetshme të mësojmë ta shtresëzojmë. Nëse trashëgimia e ndërtuar do të vazhdojë të trajtohet në këtë mënyre së shpejti qytetet tona do të transformohen në fjetore kullash prej betoni”, thuhet në reagimin e AUA.
Njoftimi i plotë:
Në të njëjtën kohë Kryeministri Edi Rama dhe Kryebashkiaku Veliaj vijojnë betejën e reagimeve duke ripublikuar pamje arkive nga reagimet e artistëve Drita Haxhiraj, Rajmonda Bulku, Leka Bungo dhe diplomatit Jusuf Vrioni.
Gjatë këtij një viti e gjysmë rezistencë qeveria është detyruar të lëshojë shumë nga plani i saj nismëtar për shkak të presionit të artistëve, qytetarëve dhe institucioneve ndërkombëtare.
Fillimisht duke ndryshuar projektin për të zvogëluar sipërfaqen e truallit publik që i falej kompanisë private për tu shndërruar në kulla shumëkatëshe, në shkëmbim të godinës së re. Megjithë ndryshimin, pjesa dërrmuese e parcelës së ndërtimit prej 9768m2 mbetet prona publike (8465 m2), ndërsa tokë privatë është vetëm 1303 m2.
Më pas duke rishikuar “ligjin special” ku për herë të parë në historinë e demokracisë shqiptare shkruhej emri i kompanisë private të paracaktuar për realizimin e projektit. Edhe pas hapjes së garës, kriteret e vendosura në procedurën e tenderimit ngrenë sërish dyshime se ajo do të jetë fiktive dhe është po e njëjta kompani që do e realizojë projektin ku përllogariten më shumë se 120 milion euro fitime.
Megjithatë ndryshimet në ligj dhe projekt nuk e prekin thelbin e kërkesës së artistëve qytetarëve dhe aktivistëve, që është rikonstruktimi i Teatrit Kombëtar dhe ruajtja pronës publike përreth, për të ndërtuar një Teatër të Ri diku tjetër.
*Citizens Channel /L.K./ /E.N/
