Nga Mathew Ingram/ Columbia Journalism Review
Ndërsa retorika e Donald Trump u shkëput gjithnjë e më shumë nga realiteti gjatë fushatës zgjedhore, duke përhapur teori konspirative rreth mashtrimit të gjerë të votimit (për të cilën nuk ka absolutisht asnjë provë), Twitter dhe Facebook filluan të shtonin mohime, etiketa dhe paralajmërime të tjera në deklaratat e tij, dhe në disa nga rastet më të këqija i bllokuan ato që të shiheshin, derisa presidenti t’i fshihte ato.
Pas sulmit në ndërtesën e Kapitolit nga mbështetësit e Trump, të dy platformat e kanë ndaluar plotësisht presidentin nga shërbimet e tyre, me Twitter-in duke kaluar një kohë të konsiderueshme duke luajtur “Whac-a-Mole”, duke bllokuar llogari të tjera që Trump u përpoq të përdorte për të përhapur mesazhin e tij teksa llogaria e tij ishte e bllokuar përkohësisht. Dhe tani, një valë ndalimesh ndaj Trump dhe mbështetësve të tij të shquar është përhapur në pjesën më të madhe të rrjeteve sociale – YouTube, Twitch, TikTok, SnapChat, etj. – si dhe shërbime me pagesë dhe ndërmjetësues financiarë si PayPal, Venmo, Stripe dhe GoFundMe .
Kjo formë “de-platformuese” (heqje e aksesit të një individi në një platformë online) nuk është e pashembullt: Kjo i ka ndodhur krahut të djathtë Milo Yiannopolous, dhe më pas Alex Jones të InfoWars, dhe Gab-it (një alternativë e krahut të djathtë paralel me Twitter), dhe 8chan, një komunitet i stilit Reddit tani i njohur si 8kun. Por është hera e parë që përdoret kundër një presidenti të Shteteve të Bashkuara. Edhe kur kombi po përpiqej të pajtohej me trazirat e Kapitolit, veprimet e ndërmarra kundër Trump po ngrinin pikëpyetje: mbështetësit e tij pretenduan se kjo ishte një shkelje e të drejtave të “Amendamentit të Parë” (pavarësisht nga fakti se Amendamenti i Parë vlen vetëm për veprimet e ndërmarra nga qeveria). Për disa kritikë, pyetja ishte pse platformat nuk vepruan më shpejt.
Për të tjerët, shqetësimi ishte më shumë rreth faktit nëse entitetet private duhet të kishin ndonjëherë atë lloj fuqie mbi fjalën. Por, se sa shqetësuese mund të jetë “de-platformimi” i presidentit, disa nga mbrojtësit më të përkushtuar të fjalës së lirë dhe të drejtave individuale thanë se ishin dakord me ndalimin.
Jameel Jaffer i Institutit Knight të Amendamentit të Parë tha se ndërsa platformat duhet të jenë të njëanshme në favor të lënies së lirë të fjalës së liderëve politikë, “ka kufizime në këtë parim. Një udhëheqës politik, i cili përdor llogarinë e tij për të nxitur dhunë po shkakton dëme.” Kur platformat besojnë se një udhëheqës po e bën këtë, thotë ai, ata janë të justifikuar të pezullojnë llogarinë e tij. Jillian York i Fondacionit “Electronic Frontier” theksoi se heqja e një presidenti nga një platformë mund të duket e habitshme, por kur shikoni jashtë Shteteve të Bashkuara, “do të shihni se Facebook ka larguar zërat e politikanëve libanezë dhe gjeneralëve burmanë, pa marrë parasysh milionat e tjerë që janë hequr nga këto platforma, shpesh pa shkak ”.
Kate Ruane i ACLU, megjithatë, tha në një deklaratë se “kjo duhet t’i shqetësojë të gjithë kur kompani si Facebook dhe Twitter përdorin fuqinë e pakontrolluar për të larguar njerëzit nga platformat që janë bërë të domosdoshme për komunikimin e miliardave njerëzve”.
Akoma më e vështirë për disa vëzhgues ishte fakti që Amazon e dëboi Parler-in, një klon tjetër të djathtë të Twitter, nga shërbimi pritës i kompanisë AWS për përmbajtje të dhunshme. Nëse Twitter dhe Facebook janë si restorante, njësia e pritjes së Amazon është më shumë si autostrada që duhet për të arritur atje, ose kompania e energjisë që mban dritat e ndezura. Nuk është i vetmi mikpritës i tillë, por është një nga më të mëdhenjtë. Meredith Rose, këshilltar i lartë i politikave për Njohuritë Publike, theksoi se “AWS është një shtresë infrastrukturore e internetit. Pavarësisht se si ndiheni [për Trump], kjo është një pyetje shumë e ndryshme.”
Cloudflare, e cila mbron faqet e internetit nga sulmet e trolls-ave dhe hakërave, u ndesh me çështje të ngjashme kur hoqi “8chan” dhe faqen neo-naziste “The Daily Stormer”. Shefi ekzekutiv Matthew Prince shkroi rreth asaj se si nuk e kuptoi se kishte “legjitimitetin politik për të bërë përcaktime se çfarë përmbajtjeje është e mirë dhe e keqe. Pyetjet rreth përmbajtjes janë çështje reale shoqërore që kanë nevojë për zgjidhje të ligjshme politikisht.”
Shefi ekzekutiv i Twitter Jack Dorsey ndërsa mbrojti këto veprime, tha: “për një periudhë afatgjatë do të jetë shkatërruese për qëllimin fisnik dhe idealet e internetit të hapur. Një kompani që merr një vendim biznesi për të moderuar veten është e ndryshme nga një qeveri që heq aksesin, megjithatë mund të ndihet shumë e njëjtë. ” Ndërkohë, një numër studiuesish theksuan se Twitter dhe Facebook janë vetëm pjesë e një problemi shumë më të madh, një problem që implikon media si Fox News dhe madje CNN.
“Twitter nuk ishte kurrë problemi kryesor”, tha studiuesi i UNC Daniel Kreiss. “Problemi ishte se si gazetarët dhe ekosistemi i medias amplifikuan postimet e Trump në twitter. “De-platformimi” i Twitter funksionon vetëm nëse gazetarët ndjekin gjithashtu shembullin.” Pedagogu i Ligjit të Harvardit dhe blogerja e Lawfare (rregullave të ligjit), Evelyn Douek tha se ishte mirë për demokratët në Kongres të thonin se kishin në plan të shikonin rolin që media sociale luajti në trazirat në Capitol, “por çdo përpjekje për të gjetur atë që nxiti trazirat e Capitolit pa parë ekosistemin e gjerë të mediave do të jetë si të përpiqesh të kërkosh nga një mjek të diagnostikojë një pacient duke parë vetëm gjymtyrët e tyre.”
